Retuszowanie zdjęć to proces modyfikowania cyfrowego, dzięki któremu możemy naprawić daną fotografię, poprawiając jej wady, lub usuwając z niej pewne elementy. Oczywiście w wielu przypadkach najlepszym wyjściem będzie wykonanie zdjęcia raz jeszcze. Niestety, często jest to niemożliwe. W przypadku fotografii których z określonych powodów nie da się powtórzyć, retusz to jedyny sposób na uratowanie „popsutego zdjęcia”.
Spis treści
Retuszowanie zdjęć – na czym to polega?
Retuszowanie zdjęć polega na wykonaniu modyfikacji cyfrowych na obrazie przetworzonym do tzw. grafiki rastrowej. Co to takiego? Grafika rastrowa to pliki zbudowane z pikseli- małych kwadratów, które widać dopiero przy dużym zbliżeniu. Każdy z nich zawiera informacje o kolorze i jasności, z których finalnie składają się szczegóły obrazów. Ich ilość skupiona na obszarze jednego cala definiuje rozdzielczość zdjęcia ppi (pixels per inch).
W przypadku zdjęć wydrukowanych mówimy o rozdzielczości dpi (dots per inch) definiującej ilość punktów maszyny drukującej na obszarze jednego cala. Podobnie jak w przypadku plików cyfrowych, zdjęcia drukowane składają się z małych punktów z parametrami koloru i jasności.
Retusz zdjęć wykonuje się wyłącznie w formie cyfrowej, a więc w przypadku poprawiania zdjęć wydrukowanych należy je wcześniej przetworzyć do grafiki rastrowej. W sposób profesjonalny robi się to za pośrednictwem skanera poligraficznego. Pozostała część procesu odbywa się już w programie edycyjnym. Najbardziej popularnym programem do retuszu jest Adobe Photoshop.
Poprawianie zepsutych zdjęć – po co to robić?
Po co retuszuje się zdjęcia? Chociażby po to, by usunąć z nich defekty powstałe podczas fotografowania lub takie, których nie udało się uniknąć. Czasem są to niewielkie modyfikacje obejmujące podniesienie jasności, poprawę kolorów i kontrastu. Bywa również, że zdjęcie musi być poddane zaawansowanym technikom retuszerskim, co pozwala odzyskać jakość, poprawić estetykę i finalny wygląd fotografii.
Zdjęcia poprawiane są z różnych pobudek. Często są to względy emocjonalne, kiedy chcemy poprawić fotografie prywatne (np. rodzinne). Bardzo często retusze wykonywane są na zdjęciach strategicznych, wykorzystywanych w komunikacji wizerunkowej czy biznesowej, gdzie szczególnie mocno zależy nam na atrakcyjnym wyglądzie i tworzeniu dobrego, pierwszego wrażenia.
Renowacja starych zdjęć
Renowacja starych zdjęć to proces przywracania i poprawiania wyglądu fotografii, które z biegiem czasu mogły ulec zniszczeniu, blaknięciu lub innym formom degradacji. Zdjęcie najpierw przetwarzane jest do formy cyfrowej (skanowanie), a dopiero później poprawiane w programie edycyjnym. Proces retuszu pozwala usunąć wszelkie defekty, takie jak zarysowania, plamy, zżółcenia, czy zagięcia. Dodatkowo, retusz może obejmować poprawę kontrastu, kolorów i ostrości, aby zdjęcie prezentowało się bardziej świeżo i wyraźnie.
Większość archiwalnych zdjęć to kadry czarno białe. Renowacja starych fotografii może obejmować również ich koloryzowanie zgodne z oryginalną kolorystyką, odzyskiwaną dzięki specjalnej edycji. Retusz starych zdjęć pozwala więc nie tylko przywrócić im młodość, ale wręcz odzyskać z czerni, bieli i szarości wiele cennych informacji.
Czy każde zdjęcie da się wyretuszować?
Współczesne narzędzia do retuszu pozwalają poprawić właściwie każde zdjęcie. Im lepsza jakość/ rozdzielczość fotografii którą chcemy retuszować, tym lepsze/ bardziej naturalne będą efekty. Idealnie, jeśli dysponujemy plikiem RAW, będącym surowym zapisem z matrycy aparatu fotograficznego, bez jakiejkolwiek kompresji czy edycji. Pliki JPG choć nie tak plastyczne w cyfrowej obróbce jak RAW’y, zachowane w odpowiedniej rozdzielczości pozwalają na wykonanie retuszu w szerokim zakresie.
Wbrew pozorom najbardziej problematyczne w retuszu nie są zdjęcia w formie papierowej, lecz fotografie cyfrowe zachowane w tzw. „stratnych” plikach. Tego typu zdjęcia są zachowywane w skompresowanej formie, w celu uzyskania mniejszych rozmiarów. Dobrym przykładem takich plików są np. zdjęcia z telefonu. Ich degradacja z reguły jest niewidoczna na ekranie smartfona, ale stanowi poważne ograniczenie w retuszu.
Techniki retuszu zdjęć
Istnieje wiele specjalistycznych technik retuszu zdjęć. Każdy retuszer powinien rozwijać swój własny workflow, będący sprawdzoną drogą do uzyskania określonych rezultatów. Moją ulubioną techniką jest trudna i czasochłonna, jednak dająca fenomenalne rezultaty dodge & burn, wykorzystywana przede wszystkim w biznesowych zdjęciach portretowych. Oprócz niej do niektórych zdjęć korzystam z popularnej high frequency separation. Regularnie sięgam też do własnych, autorskich technik, które są wynikiem zebranych w ciągu ostatnich kilkunastu lat doświadczeń z postprodukcji zdjęć.
W retuszowaniu i doborze odpowiedniej techniki wiele zależy od samego tematu zdjęcia. Na przykład w fotografii krajobrazowej świetnie sprawdza się luminosity mask, czy popularny, choć nieco ryzykowny HDR.
W pracy wykorzystuję przede wszystkim środowisko Adobe, z niezastąpionym Photoshop’em. Jest wiele innych programów do retuszu zdjęć, jednak osobiście nie wyobrażam sobie pracy bez popularnego PS’a pod ręką.
Retusz manualny vs presety i sztuczna inteligencja
Styl retuszu zdjęć jest sprawą bardzo indywidualną. Mój retusz jest w 90% pracą manualną na warstwach, z niewielkim wsparciem kilku pluginów. Mam świadomość, że to dość mozolna, a nawet nieco archaiczna metoda. Wielu fotografów i retuszerów korzysta w swej pracy z gotowych presetów. Pozwala to uzyskać szybkie rezultaty, jednak tak naprawdę jest pójściem na skróty kosztem finalnego rezultatu. Moim zdaniem praca na presetach nie sprawdza się zupełnie w retuszowanych zdjęciach z sesji wizerunkowych.
Ostatnio sporo mówi się o retuszu cyfrowym z wykorzystaniem sztucznej inteligencji. Wiele popularnych pluginów do retuszu z Retouch4Me na czele chwali się jej implementowaniem. Jestem przekonany, że wykorzystanie AI w pracy retuszera przyniesie kiedyś prawdziwą rewolucje, jednak na ten moment na jednoznaczne oceny jest jeszcze moim zdaniem zbyt wcześnie.
Różne zakresy retuszu zdjęć
Retusz cyfrowy można rozpatrywać w kilku zakresach. Jeśli chodzi o retusz zdjęć osób, w moim przypadku jest to:
– Standardowe retuszowanie zdjęć obejmujące korekcję balansu bieli, jasności, koloru i kontrastu, wybielanie zębów, wyrównywanie tonacji i koloru skóry, odświeżanie i łagodzenie zmarszczek, usuwanie defektów- przebarwień, wyprysków, drobnych blizn, poprawę wyglądu oczu – rozjaśnienie białek, usunięcie żyłek, usuwanie niechcianych włosków z fryzury czy zarostu, usuwanie drobnych zagięć i zabrudzeń z ubioru, jak również niechcianych odblasków widocznych na skórze i odzieży
– Zaawansowane retuszowanie zdjęć obejmujące techniki wykorzystane w retuszu standardowym, a także specjalne modyfikacje, takie jak odmładzanie, odchudzanie twarzy, ramion, sylwetki, zmiany proporcji np. powiększanie oczu, zmniejszanie nosa, poprawę kształtu fryzury, zarostu, usuwanie odrostów, dosztukowywanie i zmiany koloru włosów, wzmocnienie i konturowanie makijażu, a także zmiany koloru elementów garderoby i podmianę tła
Jaki retusz jest najlepszy?
Retuszowanie zdjęć do celów prywatnych i zawodowych powinno wyglądać przede wszystkim naturalnie. Jeśli nie widać, że zdjęcie było poddawane cyfrowym manipulacjom to znaczy, że retuszer wykonał swe zadanie w perfekcyjny sposób. Na ogół akceptowane są subtelne ślady ingerencji cyfrowej, poprawiającej nieco rzeczywistość.
W pewnych przypadkach zależy nam na tym, by osiągnąć nieco przerysowany/ wyidealizowany efekt. W takich sytuacjach retuszowanie jest celowo dużo bardziej inwazyjne. Dobrym przykładem takich prac są zdjęcia beauty lub zdjęcia reklamowe, które pojawiają się w witrynach sklepowych, bilboardach, katalogach, plakatach etc. Idealne twarze patrzące na nas z reklam mają dać nam poczucie komfortu w kontakcie z danym produktem i wpłynąć na nasze decyzje zakupowe. Jak widać, manipulowanie nie kończy się wraz z zapisem pliku 🙂
Najczęstsze błędy w retuszowaniu zdjęć ludzi
Retuszowanie zdjęć ludzi wymaga dużej wprawy. Każdy z nas jest inny, każdy stanowi kombinację indywidualnych cech fizjonomicznych (to jeden z powodów, dla których wspomniane wcześniej presety lecą do kosza). Retuszer mając do dyspozycji nieograniczone możliwości w manipulowaniu obrazem powinien uważać, by efekty jego pracy nie stworzyły przesadzonego, karykaturalnego obrazu.
10 najczęstszych błędów w retuszowaniu ludzi to:
- nadmierne wygładzanie skóry twarzy (efekt tzw. plastiku)
- nierównomierny odcień skóry
- pozbawianie twarzy rysów fizjonomicznych
- przesadne wybielanie zębów
- nadmierne wyszczuplanie
- niewłaściwy balans bieli
- niewłaściwy poziom ostrości
- niewłaściwy poziom jasności
- tzw. efekt halo
- naruszenie naturalnej struktury pikseli
Ile kosztuje retuszowanie zdjęć?
Cena retuszu zdjęć uzależniona jest od stopnia zaawansowania retuszu i trudności z jakimi retuszer musi się zmierzyć, pracując nad plikiem cyfrowym. Im lepsza jakość techniczna zdjęcia, tym łatwiej jest wykonać na nim nawet skomplikowane operacje. Jeśli zdjęcie jest słabej jakości, wówczas nawet proste poprawki mogą okazać się trudne do przeprowadzenia i wymagające większej uwagi.
Koszt retuszu jednego zdjęcia może oscylować w granicach od 50 PLN za zdjęcie wymagające standardowych poprawek, do nawet 500 PLN za fotografię z wysokim stopniem trudności i koniecznością przeprowadzenia specjalistycznych modyfikacji. Z reguły retuszer wycenia finalny koszt modyfikacji na podstawie pliku który otrzyma od klienta, wraz z ewentualną listą wymaganych poprawek.
Gdzie możesz wyretuszować zdjęcia?
Retuszowanie zdjęć to część mojej oferty. Jeśli posiadasz zdjęcie które chcesz poprawić, skontaktuj się i zapytaj o szczegóły. Możesz też sprawdzić zakres wykonywanego przeze mnie retuszu powierzonych plików na stronie Retusz zdjęć.
Zapraszam również na sesje zdjęciowe, po których otrzymasz profesjonalnie wyretuszowane zdjęcia.